Dersin Amacı:
Bu
derste iktisadi düşüncenin yaklaşık olarak son 400 yılda geçirdiği evrim
incelenerek, farklı iktisadi teorilerin dayandığı düşünsel ve maddi temellerden
hareketle tartışılması hedeflenmektedir.
Derste kapitalizm öncesi dünyanın iktisadi düşüncesinden klasik politik ekonomi geleneğinin temel düşüncelerine, buradan klasik politik ekonominin çözülme süreci ile başlayan yeni aşamaya, özgül bir başlık olarak Marx'ın iktisadi görüşlerine ve neoklasik iktisadın kurucu fikirlerine odaklanacağız.
Sınav: 1 adet arasınav (%30) ve II. arasınav olarak değerlendirilecek bir kitap incelemesi (%20) final sınavı (%50) yapılacaktır.
- *E.K. Hunt & Mark
Lautzenheiser (2022) İktisadi Düşünce Tarihi, Çev.
Vedat Ulvi Aslan, 3. Baskı, Ankara: Siyasal Kitap
- *Mehmet Selik (2015) İktisadi
Doktrinler Tarihi, Yay. Haz. A.
Yalçıntaş, Efil Yayınevi, Ankara
- Adam Smith (1997) Ulusların
Zenginliği. Çev. Ayşe Yunus ve Mehmet Bakırcı, İstanbul: Alan
- Adam Smith (2002) Ulusların
Zenginliği, Cilt. 2, Çev. M.Tanju Akad, İstanbul: Alan.
- David Ricardo (1997) Ekonomi
Politiğin ve Vergilendirmenin İlkeleri, Çev. Tayfun Ertan, İstanbul:Belge. - Karl Marx
(1997) Kapital. cilt I. Çev. A. Bilgi, Ankara: Sol Yayınları.
- John Maynard Keynes, Genel
Teori,Çev. U.S. Akalın, İstanbul: Kalkedon.
Kitap İncelemesi: İktisadi
düşünce tarihine popüler bir giriş kitabı olarak haklı bir üne
kavuşan Robert L. Heilbroner'ın İktisat Düşünürleri Büyük İktisat Düşünürlerinin
Yaşamları ve Fikirleri, (Çev. Ali Tartanoğlu, Ankara Dost
Kitabevi.) başlıklı kitabın ayrıntıları daha sonra açıklanacak bir incelemesi 31 EKİM 2024 tarihine kadar teslim edilecektir.
DERS PLANI
I ve II. Hafta:
İktisadi Düşünce Tarihine Genel Bakış, Metodolojik Sorunlar, Kapitalizm Öncesi
İktisadi Düşünce
*Üşür, İşaya
(2003) “Ekonomi Politik: Zarif Mezar Taşları”, Praksis:
10.
-Hüseyin Özel
(2001) "İktisadi Analiz Tarihine Nasıl Yaklaşmak
Gerekir?" Hacettepe
Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 19, Sayı 2, s. 19-38
-Werner Stark (1997)"İktisadi Düşünce ve Toplumsal Gelişme", (Der. ve Çev.), Mustafa Özel İktisat Risaleleri. İstanbul: İz. 7-36.
III. Hafta: Klasik Politik Ekonominin
Tarihsel Arkaplanı: Feodalizmden Kapitalizme Geçiş Süreci,
Merkantilizm(ler), Bilimsel Politik Ekonominin Doğuşu, Değer Teorisi ve
İktisadi Yeniden Üretim Fikrinin Oluşumu: William Petty, Pierre Boisguillebert,
Fizyokratlar
* Hunt & Lautzenheiser, (1.bölüm)
*Hunt & Lautzenheiser (2.bölüm)
*Mustafa Özel
(1997) "İktisadi Düşüncenin Laikleşmesi" ", (Der. ve Çev.), Mustafa Özel İktisat
Risaleleri içinde İstanbul: İz. 7-36
-Adam Smith, Ulusların
Zenginliği, IV.Kitap, 1-3 Bölümler (Ulusların Zenginliği Cilt 2, Alan
Yayıncılık, sf:13-89)
IV. Hafta. Adam Smith’in
Meselesi
*Hunt & Lautzenheiser, (3. bölüm)
*Adam Smith, Ulusların
Zenginliği, I.Kitap 1, 2, 6, 7. bölümler ile II.Kitap 3.bölüm)
-Eric Roll (1997)
“Klasik İktisat ve Adam Smith”, (Der. ve Çev.), Mustafa Özel, İktisat
Risaleleri. İstanbul: İz Yayıncılık
Mine Kara ve Emrah
Aydınonat (der) (2010) Görünmez Adam Smith, İstanbul: İletişim Yayınları.
V. .Hafta: Thomas
Robert Malthus ve Kötümser Bir Bilim olarak İktisat
*Hunt & Lautzenheiser (4. bölüm)
VI. Hafta: David Ricardo: Klasik
Politik Ekonominin Zirvesi ve Sınırları
*Hunt & Lautzenheiser (5. bölüm)
*Ricardo, İlkeler (1.
ve 2. ve 21. ve 31. bölüm)
VII. Hafta: Klasik
Politik Ekonomi’nin Yol Ayrımı:Bentham, Say ve Senior İktisadı ve Faydacılığın
Farklı Versiyonları
*Hunt & Lautzenheiser (6. bölüm)
*Hunt & Lautzenheiser (8. bölüm)
VIII. Hafta:
Arasınav
IX -X. Hafta: Klasik Geleneğin
Eleştirmeni ve Mirasçısı olarak Marx
*Hunt ve Lautzenheiser (9. bölüm)
* Maurice Dobb (1974) "Kapital’in 1964 yılında Yapılan Yeni İtalyanca Baskısı
için Giriş", Karl Marx, Kapital I.Cilt, 1.
kitap, Çev. Mehmet Selik, Odak Yayınları.
*Marx, Kapital I,
(7, 8, 9, 12, 15, 25. bölümler (ilk üç kesim)
-Karl Marx (1998) Artık Değer
Teorileri. Cilt I. Çev. Y. Fincancı, Ankara: Sol Yayınları.
-Shaikh, A. (2009) “Bunalım
Kuramlarının Tarihine Giriş”, Savran, S. ve N. Satlıgan, (der.), Dünya
Kapitalizminin Krizi, içinde, İstanbul: Belge, sf 126-171.
-Vitali S. Vygodski (2008) Büyük
Bir Keşfin Hikayesi: Kapital, Çev. A.Aksoy, İstanbul: Daktylos.
XI. Hafta: Faydacılığın
Zaferi: Marjinalist (Karşı) Devrim
* Hunt
ve Lautzenheiser (10.bölüm)
*Ronald L. Meek (1978) “Marjinalizm ve Marksizm”, çev. M. E.
İyibozkurt, Akademi, No.3, sf. 11-23
-Bernard Guerrien (1999) Neoklasik
İktisat, Çev. E.Tokdemir, İstanbul: İletişim.
XII. Hafta:
Neoklasik Firma ve Gelir Bölüşümü Kuramları
* Hunt ve Lautzenheiser (11.bölüm)
XIII. Hafta: Thorstein
Veblen ve Kurumsal İktisat
*Hunt ve Lautzenheiser (12. bölüm)
-Eyüp Özveren (2007) “Kurumsal
İktisat: Aralanan Kara Kutu”, Kurumsal İktisat (Der) Eyüp
Özveren, içinde, Ankara, İmge, sf. 15-43.
-Mehmet Gürsan Şenalp (2007) “Dünden
Bugüne Kurumsal İktisat”, Kurumsal İktisat (Der) Eyüp Özveren,
içinde, Ankara, İmge, sf. 45-92.
XIV. Hafta: Keynes ve Müdahaleci
Kapitalizm
*Hunt ve Lautzenheiser (15. bölüm)
*Stephen A.
Resnick, Richard D. Wolff (2016) Çatışan İktisadi Teoriler, Neoklasik,
Keynesçi ve Marksçı, 3. Bölüm
Keynes, Genel Teori, (3,
5, 11, 24. bölümler),
-Bilsay Kuruç (2007) “Ortodoksluktan
Çıkış için Bir Kitap: Genel Teori”, Mülkiye Dergisi, Cilt: XXXI
No.256, sf. 17-29.
-Hüseyin Özel (2007) “Genel Teori’ye
Yol Açmış Olabilecek Toplum Felsefesi Üzerine”, İktisat Dergisi,
sayı 490, Ekim-Kasım 2007, sf. 58-69.