2023-24 Güz Dönemi EKO 329 İktisadi Analiz Tarihi İzlencesi

Dersin Amacı:

Bu derste iktisadi düşüncenin yaklaşık olarak son 400 yılda geçirdiği evrim incelenerek, farklı iktisadi teorilerin dayandığı düşünsel ve maddi temellerden hareketle tartışılması hedeflenmektedir. 

Derste kapitalizm öncesi dünyanın iktisadi düşüncesinden klasik politik ekonomi geleneğinin temel düşüncelerine, buradan  klasik politik ekonominin çözülme süreci ile başlayan yeni aşamaya, özgül bir başlık olarak Marx'ın iktisadi görüşlerine ve neoklasik iktisadın kurucu fikirlerine odaklanacağız.

Sınav: 1 adet arasınav (%30) ve II. arasınav olarak değerlendirilecek bir kitap incelemesi (%20) final sınavı (%50) yapılacaktır.

Ayrıca genel nota katkısı daha sonra ilan edilecek kısa ödevler de olacaktır.

Temel Kaynaklar: 

• *E.K. Hunt & Mark Lautzenheiser (2016) İktisadi Düşünce Tarihi, Çev. Vedat Ulvi Aslan, 3. Baskı, Ankara: Siyasal Kitap 
• *Mehmet Selik (2015)  İktisadi Doktrinler Tarihi, Yay. Haz. A. Yalçıntaş, Efil Yayınevi, Ankara 
• Adam Smith (1997) Ulusların Zenginliği. Çev. Ayşe Yunus ve Mehmet Bakırcı, İstanbul: Alan
• Adam Smith (2002) Ulusların Zenginliği, Cilt. 2, Çev. M.Tanju Akad, İstanbul: Alan.
• David Ricardo (1997) Ekonomi
  Politiğin ve Vergilendirmenin İlkeleri, Çev. Tayfun Ertan, İstanbul:Belge.
• Karl Marx (1997) Kapital. cilt I. Çev. A. Bilgi, Ankara: Sol Yayınları.
• John Maynard Keynes, Genel Teori,Çev. U.S. Akalın, İstanbul: Kalkedon.

Kitap İncelemesi: İktisadi düşünce tarihine popüler bir giriş kitabı olarak haklı bir üne kavuşan Robert L. Heilbroner'ın İktisat Düşünürleri Büyük İktisat Düşünürlerinin Yaşamları ve Fikirleri, (Çev. Ali Tartanoğlu, Ankara Dost Kitabevi.) başlıklı kitabın ayrıntıları daha sonra açıklanacak bir incelemesi 15 ARALIK 2023 tarihine kadar teslim edilecektir. 

DERS PLANI

I ve II. Hafta: İktisadi Düşünce Tarihine Genel Bakış, Metodolojik Sorunlar, Kapitalizm Öncesi İktisadi Düşünce 

*Üşür, İşaya (2003) “Ekonomi Politik: Zarif Mezar Taşları”, Praksis: 10.

-Hüseyin Özel (2001) "İktisadi Analiz Tarihine Nasıl Yaklaşmak Gerekir?" Hacettepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 19, Sayı 2, s. 19-38

-Werner Stark (1997)"İktisadi Düşünce ve Toplumsal Gelişme", (Der. ve Çev.), Mustafa Özel İktisat Risaleleri. İstanbul: İz. 7-36.

III. Hafta: Klasik Politik Ekonominin Tarihsel Arkaplanı: Feodalizmden Kapitalizme Geçiş Süreci, Merkantilizm(ler), Bilimsel Politik Ekonominin Doğuşu, Değer Teorisi ve İktisadi Yeniden Üretim Fikrinin Oluşumu: William Petty, Pierre Boisguillebert, Fizyokratlar

* Hunt & Lautzenheiser, (1.bölüm)

*Hunt & Lautzenheiser (2.bölüm)

*Mustafa Özel (1997) "İktisadi Düşüncenin Laikleşmesi" ", (Der. ve Çev.), Mustafa Özel İktisat Risaleleri içinde İstanbul: İz. 7-36

-Adam Smith, Ulusların Zenginliği, IV.Kitap, 1-3 Bölümler (Ulusların Zenginliği Cilt 2, Alan Yayıncılık, sf:13-89)

IV. Hafta. Adam Smith’in Meselesi

*Hunt & Lautzenheiser, (3. bölüm)

*Adam Smith, Ulusların Zenginliği, I.Kitap 1, 2, 6, 7. bölümler ile II.Kitap 3.bölüm)

-Eric Roll (1997) “Klasik İktisat ve Adam Smith”, (Der. ve Çev.), Mustafa Özel, İktisat Risaleleri. İstanbul: İz Yayıncılık

Mine Kara ve Emrah Aydınonat (der) (2010) Görünmez Adam Smith, İstanbul: İletişim Yayınları.

V. .Hafta: Thomas Robert Malthus ve Kötümser Bir Bilim olarak İktisat

*Hunt & Lautzenheiser (4. bölüm)

VI. Hafta: David Ricardo: Klasik Politik Ekonominin Zirvesi ve Sınırları

*Hunt & Lautzenheiser (5. bölüm)

*Ricardo, İlkeler (1. ve 2. ve 21. ve 31. bölüm)

VII. Hafta: Klasik Politik Ekonomi’nin Yol Ayrımı:Bentham, Say ve Senior İktisadı ve Faydacılığın Farklı Versiyonları

*Hunt & Lautzenheiser (6. bölüm)

*Hunt & Lautzenheiser (8. bölüm)

VIII. Hafta: Arasınav

IX -X. Hafta: Klasik Geleneğin Eleştirmeni ve Mirasçısı olarak Marx

*Hunt ve Lautzenheiser (9. bölüm)

* Maurice Dobb (1974) "Kapital’in 1964 yılında Yapılan Yeni İtalyanca Baskısı için Giriş", Karl Marx, Kapital I.Cilt, 1. kitap, Çev. Mehmet Selik, Odak Yayınları.

*Marx, Kapital I, (7, 8, 9, 12, 15, 25. bölümler (ilk üç kesim)

-Karl Marx (1998) Artık Değer Teorileri. Cilt I. Çev. Y. Fincancı, Ankara: Sol Yayınları.

-Shaikh, A. (2009) “Bunalım Kuramlarının Tarihine Giriş”, Savran, S. ve N. Satlıgan, (der.), Dünya Kapitalizminin Krizi, içinde, İstanbul: Belge, sf 126-171.

-Vitali S. Vygodski (2008) Büyük Bir Keşfin Hikayesi: Kapital, Çev. A.Aksoy, İstanbul: Daktylos.

XI. Hafta: Faydacılığın Zaferi: Marjinalist (Karşı) Devrim

* Hunt ve Lautzenheiser (10.bölüm)

*Ronald L. Meek (1978) “Marjinalizm ve Marksizm”, çev. M. E. İyibozkurt, Akademi, No.3, sf. 11-23

-Bernard Guerrien (1999) Neoklasik İktisat, Çev. E.Tokdemir, İstanbul: İletişim.

XII. Hafta: Neoklasik Firma ve Gelir Bölüşümü Kuramları

* Hunt ve Lautzenheiser (11.bölüm)

XIII. Hafta: Thorstein Veblen ve Kurumsal İktisat

*Hunt ve Lautzenheiser (12. bölüm)

-Eyüp Özveren (2007) “Kurumsal İktisat: Aralanan Kara Kutu”, Kurumsal İktisat (Der) Eyüp Özveren, içinde, Ankara, İmge, sf. 15-43.

-Mehmet Gürsan Şenalp (2007) “Dünden Bugüne Kurumsal İktisat”, Kurumsal İktisat (Der) Eyüp Özveren, içinde, Ankara, İmge, sf. 45-92.

XIV. Hafta: Keynes ve Müdahaleci Kapitalizm

*Hunt ve Lautzenheiser (15. bölüm)

*Stephen A. Resnick, Richard D. Wolff (2016) Çatışan İktisadi Teoriler, Neoklasik, Keynesçi ve Marksçı, 3. Bölüm

Keynes, Genel Teori, (3, 5, 11, 24. bölümler),

-Bilsay Kuruç (2007) “Ortodoksluktan Çıkış için Bir Kitap: Genel Teori”, Mülkiye Dergisi, Cilt: XXXI No.256, sf. 17-29.

-Hüseyin Özel (2007) “Genel Teori’ye Yol Açmış Olabilecek Toplum Felsefesi Üzerine”, İktisat Dergisi, sayı 490, Ekim-Kasım 2007, sf. 58-69.